Chi tiết bài viết - Sở Y tế

Cũng như nhiều địa phương khác trong nước, Quảng Trị có một thời gian dài nằm trong tình trạng MCBGTKS. Cụ thể, từ năm 2010 tỉ số giới tính khi sinh của tỉnh là 109 bé trai/100 bé gái và tốc độ tăng lại diễn ra khá nhanh. Đến cuối năm 2019, tỉ số này đã ở mức 111,2 bé trai/100 bé gái. Nếu tỉ số này không được khống chế sẽ ảnh hưởng tới phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, cuộc sống của phụ nữ, nam giới, gia đình và cộng đồng; gây ra nhiều hệ lụy như bất ổn về trật tự an toàn xã hội, xâm hại tình dục, bạo lực gia đình và các loại tội phạm khác… Để khắc phục tình trạng trên và tiếp tục thực hiện có hiệu quả công tác dân số của địa phương nói chung, UBND tỉnh đã chủ động triển khai Đề án Kiểm soát MCBGTKS tỉnh Quảng Trị giai đoạn 2016 - 2020, xây dựng đề án trình HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết số 45/2020/NQ-HĐND, ngày 23/7/2020 về Chính sách dân số và Phát triển tỉnh Quảng Trị giai đoạn 2021- 2025, tầm nhìn đến năm 2030. Trong đó, đề ra các mục tiêu cụ thể về kiểm soát MCBGTKS và đầu tư nguồn lực của địa phương để triển khai thực hiện. Ngành dân số, các ban, ngành, đoàn thể, địa phương trong tỉnh cũng đã tích cực phối hợp triển khai đề án bằng nhiều biện pháp, mô hình thiết thực, hiệu quả như: Lồng ghép đưa nội dung MCBGTKS vào quy ước xây dựng mô hình làng không có người sinh con thứ 3 trở lên; đẩy mạnh tuyên truyền về MCBGTKS trên các phương tiện thông tin đại chúng; truyền thông cung cấp các thông tin, quy định pháp luật về nghiêm cấm lựa chọn giới tính thai nhi cho nam, nữ thanh niên đến những đối tượng trong độ tuổi kết hôn.

Trong đó, Sở Giáo dục và Đào tạo tổ chức các buổi sinh hoạt ngoại khóa để cung cấp kiến thức, rèn luyện kỹ năng cơ bản về giới, bình đẳng giới trong đời sống gia đình; tình trạng và hệ lụy mất cân bằng giới tính cho học sinh các trường trung học phổ thông; Liên đoàn Lao động tỉnh tổ chức truyền thông chuyên đề về thực trạng MCBGTKS cho công nhân tại các khu công nghiệp và các nhà máy, xí nghiệp trên địa bàn tỉnh... Được phổ biến đầy đủ chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về dân số, hôn nhân và gia đình, bình đẳng giới; tư vấn, hướng dẫn cách chăm sóc sức khỏe sinh sản, sử dụng các biện pháp tránh thai… nhiều người dân, nhất là các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ ở thành thị, vùng nông thôn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số loại dần suy nghĩ thích đẻ con trai hơn con gái, không lựa chọn giới tính khi sinh. Nhờ vậy, công tác kiểm soát MCBGTKS ở tỉnh thời gian gần đây đạt kết quả khả quan. Nếu như năm 2019, tỉ số giới tính khi sinh toàn tỉnh ở mức 111,2 bé trai/100 bé gái thì năm 2020 tỉ số này giảm còn 110,1 bé trai/100 bé gái (giảm 1,1 điểm %).

 Mặc dù tỉ số giới tính khi sinh của tỉnh những năm qua có giảm nhưng vẫn còn thiếu ổn định. Nguyên nhân chủ yếu là do ảnh hưởng nặng bởi tư tưởng phải có con trai nối dõi tông đường; một số cấp ủy đảng, chính quyền, ban, ngành, đoàn thể chưa thực sự vào cuộc quyết liệt trong quá trình triển khai đề án. Việc tổ chức triển khai thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp kiểm soát MCBGTKS vẫn chưa đồng bộ, thường xuyên và chất lượng các hoạt động chưa cao. Chưa ban hành các chính sách ưu tiên, hỗ trợ trẻ em gái, gia đình sinh con một bề là gái thực hiện tốt chính sách dân số-KHHGĐ. Nguồn lực đầu tư cho các hoạt động đề án chưa đảm bảo để triển khai đầy đủ các nhiệm vụ của đề án, các hoạt động chủ yếu được lựa chọn ưu tiên theo tính đặc thù của địa phương.

 Bác sĩ Trương Hữu Thiện, Chi Cục trưởng Chi cục Dân số - KHHGĐ tỉnh cho biết: “Đơn vị vừa tham mưu UBND tỉnh ban hành báo cáo tình hình thực hiện Đề án Kiểm soát MCBGTKS năm 2020 và phương hướng, nhiệm vụ giai đoạn 2021- 2025. Trong đó, mục tiêu giai đoạn 2021-2025 là tiếp tục khống chế tỉ số giới tính khi sinh không vượt quá 112,5 trẻ nam/100 trẻ nữ vào năm 2025. Tập trung đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nâng cao nhận thức tiến tới từng bước thay đổi hành vi của người dân để thực hiện bình đẳng giới, kiểm soát MCBGTKS. Bồi dưỡng, nâng cao năng lực chuyên môn nghiệp vụ về kiểm soát MCBGTKS cho cán bộ làm công tác dân số, cán bộ cung cấp dịch vụ; nâng cao kiến thức về MCBGTKS cho những người có uy tín trong cộng đồng. Chủ động lồng ghép nội dung kiểm soát MCBGTKS vào hương ước, quy ước của thôn, khu phố. Lồng ghép nội dung về bình đẳng giới, MCBGTKS vào sinh hoạt ngoại khóa cho học sinh các trường phổ thông. Tăng cường công tác quản lý, theo dõi, đánh giá việc triển khai và thực hiện đề án đã được phê duyệt tại địa phương. Triển khai thí điềm các mô hình về kiểm soát MCBGTKS, mô hình hỗ trợ phụ nữ và trẻ em gái, mô hình lồng ghép nội dung về can thiệp giảm thiểu MCBGTKS trong các trường THCS”.

Lệ Hà – Ngọc Trang