Chi tiết bài viết - Sở Y tế

Trước đây, công tác dân số ở Vĩnh Linh gặp không ít khó khăn, thách thức, đó là tốc độ già hóa dân số nhanh, số người từ 60 tuổi trở lên ở huyện chiếm trên 21,6% so với tổng dân số, tỉ lệ sinh con thứ 3 còn cao, tỉ số giới tính khi sinh hằng năm vẫn còn biến động. Trong khi đó, nhận thức của một bộ phận người dân vẫn còn hạn chế, phần lớn bị chi phối bởi tư tưởng trọng nam khinh nữ, điều này góp phần làm mất cân bằng giới tính khi sinh và tăng sinh ở một số xã, thị trấn. Trước những khó khăn đó, ngành y tế - dân số huyện đã nỗ lực đưa các giải pháp nhằm đẩy mạnh công tác dân số và phát triển tại địa phương.

Tăng cường công tác truyền thông, giáo dục thông qua việc đổi mới về phương pháp, đa dạng về hình thức, phong phú về nội dung và phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ của công tác dân số trong tình hình mới. Nội dung tuyên truyền trên các kênh thông tin được tiến hành thường xuyên và ngày càng mở rộng thông qua việc phối hợp với Trung tâm VHTT&TDTT huyện đăng tải các tin, bài truyền thông trên hệ thống loa phát thanh của huyện và loa FM của các thôn, bản, khu phố. Công tác tuyên truyền, vận động theo hướng chủ động nâng cao chất lượng dân số và phát triển, phù hợp với từng nhóm đối tượng, từng vùng, trong đó, chú trọng truyền thông ở các xã vùng sâu, vùng xa như: Vĩnh Ô, Vĩnh Hà, Vĩnh Khê.

Hằng năm, ngành y tế - dân số huyện phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể và các cơ quan thông tin đại chúng tuyên truyền, vận động công tác dân số. Lồng ghép nội dung tuyên truyền, chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên vào chương trình sinh hoạt ngoại khóa ở các trường THCS và THPT. Trung tâm Y tế huyện tổ chức chiến dịch truyền thông lồng ghép dịch vụ dân số/KHHGĐ đến các xã có mức sinh cao, tỉ lệ sinh con thứ 3 trở lên cao và xã thuộc địa bàn khó khăn.

Chị Nguyễn Thị Ngọc Khánh, viên chức dân số xã Vĩnh Sơn cho biết: “Bên cạnh việc cấp phát các phương tiện tránh thai miễn phí kịp thời, đầy đủ cho người thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo và đối tượng bảo trợ xã hội thì đội ngũ cán bộ làm công tác dân số còn đẩy mạnh việc cung ứng các sản phẩm, hàng hóa, phương tiện tránh thai từ kênh tiếp thị xã hội và Đề án 818 cho người dân có nhu cầu. Qua đó, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức và hành vi của toàn xã hội đối với công tác KHHGĐ, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao, đa dạng hóa các sản phẩm chăm sóc sức khỏe để góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của Nhân dân”.

Các chương trình, đề án về cơ cấu và nâng cao chất lượng dân số như: Kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh; sàng lọc trước sinh, sơ sinh; tăng cường tư vấn cung cấp dịch vụ dân số - KHHGĐ cho vị thành niên, thanh niên; tư vấn, khám sức khỏe tiền hôn nhân; chăm sóc sức khỏe người cao tuổi… được huyện triển khai đồng bộ, rộng khắp. Riêng trong năm 2021, huyện tổ chức 5 hội thảo cung cấp thông tin về mất cân bằng giới tính khi sinh cho cấp ủy, trưởng thôn và những người có uy tín trong cộng đồng; 20 lớp nói chuyện chuyên đề về nguyên nhân và hệ lụy của mất cân bằng giới tính khi sinh với gần 600 người tham gia; duy trì tốt các hoạt động của 6 câu lạc bộ “Người cao tuổi giúp người cao tuổi” tại 3 xã Hiền Thành, Vĩnh Giang và thị trấn Hồ Xá.

Phong trào xây dựng mô hình thôn, khu phố không có người sinh con thứ 3 trở lên phát triển rộng khắp. Giai đoạn 2011 - 2021, toàn huyện có 112 thôn, khu phố tổ chức phát động xây dựng mô hình thôn, khu phố không có người sinh con thứ 3 trở lên, trong đó có 46 thôn, khu phố duy trì 3 năm; 25 thôn, khu phố duy trì 5 năm liên tục không có người sinh con thứ 3 trở lên và được Chủ tịch UBND tỉnh khen thưởng với 1,670 tỉ đồng.

Với việc thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, chất lượng dân số của Vĩnh Linh ngày càng cải thiện về nhiều mặt. Tỉ số giới tính khi sinh được khống chế ở mức 107 trẻ nam/100 trẻ nữ; tỉ lệ bà mẹ mang thai được sàng lọc trước sinh hằng năm đạt gần 30% so với tổng số bà mẹ mang thai; tỉ lệ trẻ sơ sinh được sàng lọc đạt bình quân 20%/năm; tỉ lệ người cao tuổi được khám sức khỏe định kỳ đạt 41%; tỉ suất sinh thô giảm từ 15,1 %o (năm 2010) xuống còn 12,1%o (năm 2021); tỉ lệ các cặp vợ chồng tự nguyện thực hiện các biện pháp tránh thai hiện đại tăng từ 67% (năm 2010) lên 85,1% (năm 2021); tỉ lệ phát triển dân số tự nhiên ở mức từ 0,6% đến dưới 0,8%; số con trung bình của một bà mẹ giảm từ 2,43 con (năm 2009) xuống còn dưới 2,2 con (năm 2021).

Phó trưởng Phòng Dân số, Trung tâm Y tế huyện Vĩnh Linh Hoàng Thị Hà cho biết: “Để phát huy những kết quả đã đạt được, từng bước khắc phục khó khăn, hạn chế, trong thời gian tới, huyện tập trung triển khai đồng bộ các hoạt động truyền thông và cung cấp dịch vụ dân số-KHHGĐ. Tăng cường công tác tuyên truyền, vận động tạo sự đồng thuận, ủng hộ của toàn xã hội về công tác dân số và phát triển. Đưa công tác dân số, đặc biệt là nâng cao chất lượng dân số thành một nội dung trọng tâm trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp. Chú trọng thực hiện hiệu quả các mô hình, đề án và đẩy mạnh xã hội hóa công tác dân số, từ đó góp phần nâng cao chất lượng dân số, chất lượng cuộc sống của người dân trên địa bàn huyện”.