Chi tiết bài viết - Sở Y tế

Là môt huyện miền núi với dân số khoảng 50.000 người, đa phần là đồng bào dân tộc thiểu số, địa bàn trải dài gần 100 km từ Hướng Hiệp đến A Bung. Điều kiện sinh địa cảnh thuận lợi cho muỗi sốt rét phát triển vì tất cả các xã trên địa bàn đều có sông, suối nhỏ chảy qua.

                               Cầu treo Đakrông

Bên cạnh đó, dải đất hẹp nên cư dân đều sống gần bìa rừng, rừng làm cho người có nguy cơ nhiễm sốt rét cao vì nghề nghiệp chính là trồng tràm hoa vàng, keo lá tràm, lúa sắn tại các nương rẫy. Hơn nữa, Đakrông là một huyện thuộc vùng sốt rét lưu hành nặng và vừa nên các biện pháp phòng chống sốt rét được triển khai đồng bộ tại hầu hết các xã trên địa bàn trong nhiều năm liền. Kết quả thu được, đặc biệt trong giai đoạn 2017-2021, số ca sốt rét giảm dần tương ứng qua các năm là (33, 24, 4, 1, 0), số xã sốt rét nặng và vừa bị thu hẹp dấn cho đến năm 2019 theo phân vùng dịch tể của Bộ Y tế toàn huyện chỉ còn 02 xã SRLH vừa là Ba Nang và Đakrông; phấn đấu hoàn thành mục tiêu loại trừ sốt rét cấp huyện vào năm 2024 nếu như tình hình sốt rét được giữ vững không có ca sốt rét nội địa xuất hiện tại các xã trong 3 năm liền trước đó.

Truyền thông PCSR cho người dân tại xã Tà Long, huyên Đakrông

Tuy nhiên, việc số ca sốt rét giảm kèm theo đó là sự thiếu quan tâm đầu tư và chỉ đạo của cấp ủy và chính quyền các cấp, nguồn lực đầu tư cho sốt rét về độ bao phủ phun, tẩm hóa chất tồn lưu giảm dần như năm 2022 chỉ được 15.000 dân, hoạt động giám sát sốt rét phần lớn từ Dự án Quỹ Toàn cầu PCSR (RAI2E, RAI3E) mà thiếu các điều tra trọng điểm và trọng tâm giúp dự báo tình hình sốt rét trên địa bàn; trong khi đó tỷ lệ nhà có màn, tỷ lệ dân ngủ màn thấp; đặc biệt là các xã sốt rét lưu hành nhẹ trong thời gian dài không được cấp màn bổ sung theo quy định của Dự án trong khi địa phương không có đủ nguồn kinh phí đáp ứng việc mua màn để cấp cho dân ở các xã này.

       

 Kết quả phân vùng dịch tể sốt rét năm 2014 và 2019 huyện Đakrông

Theo dữ liệu giám sát bệnh truyền nhiễm, năm 2022 trên địa bàn huyện một số ca bệnh xuất hiện tại Làng Cát (xã Đakrông là người lớn,28 tuổi), tại Kreng (xã Hướng Hiệp là trẻ em,10 tuổi), và có cả ca sốt rét lây nhiễm từ Nam về. Qua điều tra ca bệnh của Trung tâm Y tế huyện cho biết: Nguyên nhân nhiễm sốt rét là do tìm kiếm lan rừng trong thời gian dài, chăn bò, giao lưu làm ăn xa, và các ca nhiễm chủ yếu là chủng P.vivax, bệnh nhân có triệu chứng nhẹ hoặc không rõ ràng nên đến cơ sở y tế muộn, được phát hiện và điều trị tại Trung tâm y tế huyện làm dấy lên nguy cơ tử vong,sốt rét quay trở lại nếu thiếu các biện pháp quyết liệt từ củng cố mạng lưới y tế cơ sở, đào tạo nhân lực có khả năng giám sát, điều tra, dự báo và điều trị ca bệnh, xử lý ổ bệnh sớm và triệt để, đồng thời cần bổ sung các nguồn lực cần thiết khác như phun hóa chất tồn lưu trong nhà trên diện rộng trong thời gian tới.

          Ngoài ra, cần chú trọng đẩy mạnh và đa dạng hóa các loại hình truyền thông phù hợp đặc thù với đồng bào dân tộc thiểu số như thảo luận nhóm cho phu nữ và thanh niên về sốt rét thông qua hình ảnh trực quan bằng tranh lật, tờ rơi, lịch treo tường mang các thông điệp chính giúp người dân tự bảo vệ sức khỏe cho bản thân, gia đình và cộng đồng mà không cần sử dụng các biện pháp và nguồn lực từ y tế tuyến trên.Tại các địa bàn vùng sâu,vùng xa phối hợp với Quân y biên phòng nắm chắc các đối tượng dân di biến động, hướng dẫn họ mang theo màn và võng màn tẩm hóa chất tồn lưu để ngủ; khi bị sốt hãy đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được khám, xét nghiệm,và uống thuốc sốt rét đủ liều vào tân dạ dày theo hướng dẫn của thầy thuốc.

LỘ TRÌNH LOẠI TRỪ SỐT RÉT TỈNH QUẢNG TRỊ

Tên huyện, Tp	2021	2022	2023	2024	2025	2026	2027	2028	2029	2030
Hướng Hóa	2	2	2	3	3	3	CGCN	CGCN	CGCN	CGCN
Đakrông	2	2	2	3	3	3	CGCN	CGCN	CGCN	CGCN
Vĩnh Linh	2	3	3	3	CGCN	CGCN	CGCN	CGCN	CGCN	CGCN
Gio linh	2	3	3	3	CGCN	CGCN	CGCN	CGCN	CGCN	CGCN
Cam Lộ	2	2	3	3	3	CGCN	CGCN	CGCN	CGCN	CGCN
Triệu Phong	2	2	3	3	3	CGCN	CGCN	CGCN	CGCN	CGCN
Hải Lăng	2	3	3	3	CGCN	CGCN	CGCN	CGCN	CGCN	CGCN
Đông Hà	3	3	3	CGCN	CGCN	CGCN	CGCN	CGCN	CGCN	CGCN
TX.Quảng Trị	3	3	CGCN	CGCN	CGCN	CGCN	CGCN	CGCN	CGCN	CGCN
Đảo Cồn Cỏ	3	3	CGCN	CGCN	CGCN	CGCN	CGCN	CGCN	CGCN	CGCN
Tỉnh Quảng Trị	2	2	2	2	3	3	CGCN	CGCN	CGCN	CGCN

Ghi chú: Loại trừ sốt rét (2), Đề phòng sốt rét quay trở lại (3) ,Cấp giấy chứng nhận (CGCN)

Trên hành trình phòng chống sốt rét từ năm 1989 (lúc tách tỉnh) nhiều xã có tỷ lệ KST/lam máu rất cao như Húc Nghì 40,1%; A Bung 26,9%  đến nay số xã có ca mắc sốt rét và số ca mắc còn rất thấp nhờ sự nỗ lực của đội ngũ y tế các tuyến trên địa bàn huyện Đakrông. Để lộ trình sốt rét cán mốc theo quy định của Bộ Y tế, Bs Đinh Quang Nhật - Giám đốc Trung tâm Y tế huyện cho biết: Đảng bộ và chính quyền rất quan tâm đến công tác Phòng chống và loại trừ sốt rét trên địa bàn huyện nhưng điều kiện kinh tế - xã hội còn khó khăn, rất cần sự quan tâm và tiếp tục đầu tư nguồn lực từ chính quyền các cấp; sự hỗ trợ về chuyên môn nghiệp vụ từ tuyến trên nhằm góp phần vào việc bảo vệ và chăm sóc sức khỏe cho nhân dân nói chung và công tác sốt rét nói riêng trên địa bàn còn nhiều khó khăn này.

        ThsBs Lê Thạnh- Trung tâm kiểm soát bệnh tật tỉnh Quảng Trị